Ugoda pozasądowa – jak sporządzić skuteczną umowę

Ugoda pozasądowa to dokument, który pozwala stronom rozwiązać spór bez konieczności wchodzenia na drogę sądową. Prawidłowo sporządzona ugoda ma taką samą moc prawną jak wyrok sądowy, ale oszczędza czas, pieniądze i stres związany z procesem. Aby ugoda była skuteczna, musi zawierać kilka kluczowych elementów.

Przede wszystkim dokument powinien jasno identyfikować strony sporu oraz precyzyjnie określać przedmiot ugody. Należy dokładnie opisać zobowiązania obu stron, w tym kwoty, terminy i sposoby spełnienia świadczeń. Warto również uwzględnić konsekwencje niedotrzymania warunków ugody oraz określić, czy i w jakim zakresie strony zrzekają się dalszych roszczeń.

Ugoda pozasądowa znajduje zastosowanie w wielu sytuacjach – od spraw alimentacyjnych, przez kwestie zachowku, aż po spłatę zadłużenia czy naprawienie szkody. Dobrze przygotowana ugoda powinna być kompromisem akceptowalnym dla obu stron, co zwiększa prawdopodobieństwo jej realizacji. Pamiętajmy, że ugoda zawarta w formie pisemnej stanowi dokument, który w razie potrzeby może być podstawą do egzekucji.

Poniżej przedstawiamy wzór ugody pozasądowej, który można dostosować do indywidualnych potrzeb w zależności od rodzaju sprawy.

Jak dostosować wzór ugody do konkretnych potrzeb

Przedstawiony wzór ugody pozasądowej stanowi uniwersalną podstawę, którą należy dopasować do specyfiki Twojej sprawy. Właściwe dostosowanie dokumentu zwiększa jego skuteczność prawną i minimalizuje ryzyko późniejszych sporów. Poniżej znajdziesz wskazówki, jak zmodyfikować wzór w zależności od rodzaju sprawy.

Ugoda w sprawach alimentacyjnych

W przypadku ugody alimentacyjnej należy dokładnie określić wysokość alimentów, terminy płatności oraz sposób ich przekazywania (np. przelew na konkretny rachunek bankowy). Warto również uwzględnić klauzulę waloryzacyjną, która pozwoli na automatyczne dostosowanie wysokości alimentów do zmieniających się warunków ekonomicznych, np. w oparciu o wskaźnik inflacji publikowany przez GUS.

Przykładowy zapis w ugodzie alimentacyjnej może brzmieć: „Strona 1 zobowiązuje się do płacenia na rzecz małoletniego dziecka alimentów w wysokości 1000 zł miesięcznie, płatnych do 10. dnia każdego miesiąca, przelewem na rachunek bankowy o numerze… Wysokość alimentów będzie corocznie waloryzowana o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszany przez GUS za rok poprzedni.”

Ugoda dotycząca zachowku

Przy sporządzaniu ugody o zachowek kluczowe jest precyzyjne określenie wysokości należnego zachowku, terminu jego wypłaty oraz ewentualnie możliwości rozłożenia płatności na raty. Należy również jasno wskazać, że po wykonaniu zobowiązań wynikających z ugody, uprawniony do zachowku zrzeka się wszelkich dalszych roszczeń związanych z dziedziczeniem po zmarłym.

W ugodzie warto zawrzeć informację o podstawie wyliczenia zachowku, np.: „Strony zgodnie ustalają, że wartość spadku po zmarłym Janie Kowalskim wynosi 300.000 zł, a zachowek należny Stronie 1 stanowi kwotę 50.000 zł. Strona 2 zobowiązuje się wypłacić tę kwotę w czterech równych ratach po 12.500 zł, płatnych kwartalnie, począwszy od dnia…”

Ugoda w sprawie naprawienia szkody

W ugodzie dotyczącej naprawienia szkody niezbędne jest dokładne opisanie zakresu szkody oraz sposobu jej naprawienia. Może to obejmować naprawę uszkodzonego mienia, wymianę na nowe lub wypłatę odszkodowania w określonej wysokości. Warto również określić termin wykonania zobowiązania oraz konsekwencje jego niedotrzymania.

Przykładowy zapis: „Strona 1 zobowiązuje się naprawić szkodę wyrządzoną w pojeździe marki… o numerze rejestracyjnym… poprzez pokrycie kosztów naprawy w autoryzowanym serwisie, zgodnie z załączonym kosztorysem, w terminie 14 dni od daty podpisania ugody. W przypadku niedotrzymania terminu, Strona 1 zapłaci dodatkowo karę umowną w wysokości 10% wartości naprawy.”

Skutki prawne ugody pozasądowej

Ugoda pozasądowa ma charakter umowy cywilnoprawnej i podlega przepisom Kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 917 KC przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w celu uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.

Warto pamiętać, że ugoda zawarta w formie pisemnej stanowi dokument, na podstawie którego można dochodzić swoich praw. W przypadku niewykonania zobowiązań wynikających z ugody, strona poszkodowana może wystąpić na drogę sądową, powołując się na zawartą ugodę jako dowód istnienia zobowiązania.

Zatwierdzenie ugody przez sąd

Choć ugoda pozasądowa nie wymaga zatwierdzenia przez sąd, strony mogą zdecydować się na zawezwanie do próby ugodowej przed sądem. Ugoda zawarta przed sądem ma tę przewagę, że stanowi tytuł wykonawczy, co oznacza, że w przypadku jej niewykonania można od razu przystąpić do egzekucji, bez konieczności uzyskiwania dodatkowego orzeczenia sądowego.

Procedura zawezwania do próby ugodowej jest relatywnie prosta i niedroga – opłata sądowa wynosi zaledwie 300 zł, niezależnie od wartości przedmiotu sporu. Jest to więc opłacalne rozwiązanie, szczególnie przy ugodach dotyczących znaczących kwot.

Na co zwrócić szczególną uwagę

Przy sporządzaniu ugody pozasądowej należy pamiętać o kilku istotnych kwestiach:

• Precyzyjne określenie przedmiotu ugody – im dokładniej opisany jest przedmiot sporu, tym mniejsze ryzyko późniejszych nieporozumień.
• Jasne sformułowanie zobowiązań stron – każde zobowiązanie powinno być określone w sposób konkretny, z podaniem terminów i sposobów jego wykonania.
• Określenie konsekwencji niewykonania ugody – warto przewidzieć kary umowne lub inne konsekwencje na wypadek niedotrzymania warunków ugody.
• Zrzeczenie się dalszych roszczeń – aby ugoda skutecznie zakończyła spór, powinna zawierać klauzulę o zrzeczeniu się przez strony dalszych roszczeń związanych z przedmiotem sporu.

Dobrze przygotowana ugoda pozasądowa to skuteczne narzędzie rozwiązywania sporów, które pozwala uniknąć długotrwałego i kosztownego procesu sądowego, a jednocześnie zabezpiecza interesy obu stron. W przypadku bardziej skomplikowanych spraw warto rozważyć konsultację z prawnikiem, który pomoże właściwie sformułować postanowienia ugody i zabezpieczyć Twoje interesy.